I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT:

• Định luật bảo toàn năng lượng: Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự mất đi mà chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác, hoặc chuyển từ vật này sang vật khác.

II. BÀI TẬP MINH HOẠ:

Câu 1: Nói hiệu suất động cơ điện là 97%. Điều này có nghĩa là 97% điện năng đã sử dụng được chuyển hóa thành gì?

Giải

1. Nói hiệu suất động cơ điện là 97%. Điều này có nghĩa là 97% điện năng đã sử dụng được chuyển hóa thành cơ năng.

Câu 2: Hiện tượng nào dưới đây: Bếp nguội đi khi tắt lửa; xe dừng lại khi tắt máy; bàn là nguội đi khi tắt điện. Hiện tượng nào không tuân theo định luật bảo toàn năng lượng?

Câu 3: Hiệu suất pin mặt trời là 10%. Điều này có nghĩa nếu pin nhận được năng lượng gì?

Câu 4: Trong các quá trình biến đổi từ động năng sang thế năng và ngược lại, điều gì luôn xảy ra với cơ năng?

Câu 5: Trong máy phát điện, điện năng thu được bao giờ cũng có giá trị nhỏ hơn cơ năng cung cấp cho máy. Vì sao?

Câu 6: Trong quá trình biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại trong các hiện tượng tự nhiên. Cơ năng luôn luôn giảm, phần cơ năng hao hụt đi đã chuyển hóa thành gì?

Câu 7: Trong kì thi khoa học kĩ thuật, bạn Nghĩa đề xuất mô hình như sau: nếu chỉ để quạt điện làm mát thì chưa tận dụng hết công suất của quạt. Vì vậy, ta gắn thêm vào trục cánh quạt các thiết bị khác như động cơ sạc điện, độn cơ máy lạnh,… Khi đó, ta sẽ được một thiết bị đa năng, vừa quạt mát, vừa thực hiện được các chức năng khác. Theo em, ý tưởng của bạn Nghĩa có trở thành hiện thực được không?

Câu 8: Hiếu đề xuất mô hình tiết kiệm năng lượng cho tàu hỏa như sau: Phía dưới gầm tàu, ta gắn các cuộn dây, còn phía dưới đường ray sẽ gắn các nam châm. Khi tàu chuyển động trên đường ray, tương tác giữa nam châm với cuộn dây sẽ tạo ra dòng điện cảm ứng. Dòng điện nay đưa vào động cơ trên tàu, sẽ duy trì chuyển động của tàu. Theo em, ý tưởng của bạn Hiếu có thành hiện thực được không? Tại sao?

Câu 9: Trong máy phát điện xoay chiều, cơ năng được biến đổi thành điện năng. Phần điện năng thu được bao giờ cũng nhỏ hơn phần cơ năng cung cấp cho máy. Điều đó có trái với định luật bảo toàn năng lượng không? Tại sao?

Câu 10: Sử dụng đồng hồ đo điện đa năng để đo lượng điện năng tiêu thụ của một bóng đèn. Đồng hồ chỉ 2,5 kWh. Tuy nhiên, theo tính toán cho thấy bóng đèn chỉ tiêu thụ năng lượng 2,4 kWh. Theo em, định luật bảo toàn năng lượng trong trường hợp này có còn đúng không?

Câu 11: Một vật được thả từ điểm A trên phần bên trái của mặt cong, vật trượt tới điểm cao nhất trên phần bên phải là điểm B. Biết rằng 10% cơ năng ban đầu của vật chuyển hóa thành nhiệt năng trong quá trình vật trượt từ A đến B. Tỉ lệ phần trăm giữa thế năng của vật tại B và thế năng của vật tại A là bao nhiêu?